"Casablanca" - najlepszy film 1944 roku

Reżyseria: Michael Curtiz 
Tytuł oryginału: Casablanca
Gatunek: melodramat, kryminał
Kraj produkcji: USA
Rok produkcji: 1942
Czas trwania: 102 minuty
Ocena: 5,5

O tym filmie krążą plotki, że to najpiękniejszy romans wszech czasów, że najcudniejszy film jaki stworzyła Ameryka, że muzyka zapiera dech w piersiach. Postanowiłam to sprawdzić. Czy rzeczywiście jest tak, jak mówią? Obawiam się, że w dużej mierze mają rację.

Casablanca, rok 1941. Terytorium pod rządami francuskimi, nie zdobyte jeszcze przez III Rzeszę (choć Francja jest już okupowana). Do miasta podążają tysiące uchodźców, gdyż tu dostać można wizę do Lizbony, by stamtąd wyruszyć za ocean. O tym marzy każdy człowiek, któremu wojna zabrała wszystko. W Casablance głównym miejscem spotkań towarzyskich i nie tylko jest "Kawiarnia u Ricky'ego". Tu słyszy się amerykańskie standardy, jazz, fokstrota. Tu czuje się Amerykę - wymarzony raj. Tu można też wygrać lub przegrać "los na loterii".

Właściciel kawiarni - Richard Blaine jest człowiekiem ponurym, nie miesza się w politykę, nie pije z gośćmi i trzyma wszystkich na dystans. Dlatego jest tak poważany w społeczeństwie. Nadchodzi jednak dzień prawdy. W Casablance pojawia się Viktor Laszlo, czechosłowacki działacz oporu, który pragnie uciec w Europy, by uniknąć obozu niemieckiego i móc w dalszym ciągu prowadzić ukrytą walkę z wrogiem. Viktor nie pojawia się sam. Do "Kawiarni u Ricky'ego" przybywa z małżonką - piękną Ilsą.  W Richardzie na jej widok odżywają najpiękniejsze ale też najsmutniejsze chwile jego życia. To ta kobieta, która tak pokochał, a potem znienawidził. TO ONA...

Tymczasem dziwny zbieg okoliczności skazuje Viktora na łaskę i niełaskę Ricky'ego - tylko on może pomóc małżonkom wydostać się z Casablanki. Tylko za jaką cenę...?

Tematyka filmu jak na tamte czasy oklepana: wojna, stracona miłość, złamane serca. Ale każdy inny aspekt filmu bije na głowę. Przede wszystkim mamy tu dzieło z czasów II wojny światowej. Kiedy oglądamy filmy z różnych defilad wojsk III Rzeszy lub krótkie fragmenty walk podczas powstania warszawskiego, widzimy brudne, stare, nawet nie czarno-białe, lecz wręcz kremowe obrazy. Wiem, że ta wersja jest pewnie kilka razy obrabiana cyfrowo, ale mimo wszystko każdy szczegół  jest dopracowany do perfekcji.Gra świateł, podkreślenie wyrazu twarzy jest wprost fenomenalne. No i cały cały czas głowię się nad tym, w jaki sposób doprowadzali do tego, że aktorom tak cudnie świeciły się oczy. To najbardziej urzekło mnie w filmie. 

Nie należy oczywiście zapominać o aktorach, bo bez nich przecież nie byłoby "Casablanki". Zawsze twierdziłam, że opinie o aktorach z połowy lat 50tych ubiegłego wieku są mocno przesadzone. Czym może różnić się ówczesna gra aktorska od dzisiejszej..? Ależ byłam w błędzie! Oczywiście różni się wszystkim! Dziś aktor musi grać całym sobą, by widz wiedział, co chce mu przekazać. W "Casablance" wystarczy spojrzeć bohaterom w oczy - poza nimi nie widać praktycznie nic. I to jest piękne, to jest sztuką (przynajmniej dla mnie). Na dodatek akcja filmu jest wartka, sporo się dzieje i nie sposób się nudzić. Czy zaliczyłabym ten film do romansu  trudno powiedzieć. Spodziewałam się większej ilości scen miłosnych, ale te w nadmiarze popsułyby cały klimat filmu. 

Serdecznie polecam wszystkim, którzy nie oglądali jeszcze czarno-białych filmów. One naprawdę mają swój niepowtarzalny urok i przyznam szczerze, że dopiero po "Casablance" doceniłam dzieła sprzed pół wieku. Na pewno na tym filmie nie spocznę :)